Datum: 04 tot en met 21 december 2008
Kunstenaar(s): Lawrence Malstaf
adres Hulsmaatstraat 35
postcode 7523 WG
stad Enschede
Opening expositie: donderdag 4 december 17.00 met aansluitend de Medialab avond IMMERSIEVE KUNST & TECHNIEK
Met de solotentoonstelling NEMO OBSERVATORIUM geeft Medialab Enschede een kijk in de fascinerende wereld van interactieve installaties van de Belgische kunstenaar Lawrence Malstaf. Malstaf is dit jaar uitgeroepen tot winnaar van de Witteveen+Bos-prijs voor Kunst+Techniek 2008.
Het centrale werk van de expositie is de spraakmakende installatie Nemo Observatoriumwaarin de bezoeker volledig wordt overgeleverd aan een wervelstorm van polystyreen bolletjes en vervoerd naar een onbekende en meditatieve wereld. Naast Nemo Observatorium wordt de vitrine Nemo Archeology tentoongesteld met elementen van prototypes van Nemo. Tijdens de expositie worden ook videodocumentaires getoond van onder andere de installaties Shrink, Rope, Shaft, Tollen, Nevel, Mirror en Boreas. Tevens wordt het boek Lawrence Malstaf - The Long Now 01997-02008 gepresenteerd met daarin een overzicht van Malstaf's installaties en creaties van de afgelopen tien jaar en documentatie van zijn unieke positie als kunstenaar tussen de beeldende kunst en het theater.
Aansluitend aan de opening van de expositie NEMO OBSERVATORIUM op donderdag 4 december vindt een speciale Medialab avond IMMERSIEVE KUNST & TECHNIEK plaats met een lezing van Andrée van de Kerckhove (voorzitter Witteveen+Bos-prijs voor Kunst en Techniek) en Lawrence Malstaf.
Het werk van Lawrence Malstaf (Brugge, 1972) situeert zich in het grensgebied tussen het beeldende en het theatrale. Na zijn studies Industrial Design in Antwerpen zoekt Lawrence Malstaf zijn heil in het theater. Hij ontwerpt onder andere scenografieën voor de Canadese choreograaf de Benoît Lachambre 'The water fait Mal' en de Amerikaanse Meg Stuart 'Insert Skin', 'Crash_Landing 1, 2 & 3'. Hij concipieert ook performances zoals zijn vacuüminstallatieShrink. Dit project werd sinds 1996 in talloze theaters en musea in Europa getoond. Via samenwerkingen met de Deense regisseur/curator Kirsten Dehlholm en Hotel Pro Forma's 'jesus_c_odd-size', Malmö, Kopenhagen evolueert zijn werk meer naar installaties Rope,Sandbible. In 2000 maakt hij een reeks zintuiglijke kamers voor individuele bezoekers Nemo Observatorium, Mirror, Pericope/Horizon Machine. Ze worden onder andere tentoongesteld in Kopenhagen, Amsterdam, Antwerpen, Brussel en Madrid. Sinds 2001 werkt Malstaf samen met Galerie Fortlaan 17 (Gent) en stelt er ook regelmatig tentoon naast andere kunstenaars als Kiki Smith, Hermann Nitsch en Gloria Friedmann. Op uitnodiging van Z33, Hasselt maakt hij in 2002 een eerste grote solotentoonstelling. In datzelfde jaar ontwerpt hij samen met Heine Avdal, Mette Edvardsen en Liv Hanne Haugen 'Sauna in Exile', een performance / environment (Coproductie Bains::Connective – Kaaitheater – HT Theater). Hiervoor maakt hij de installaties Shaft, Orbit en The Long Now die later ook te zien waren in Stedelijk Museum 's-Hertogenbosch, Time festival Gent, Z33 Hasselt en Museum Kunstpallast Dusseldorf. Na zijn solo tentoonstelling in Galerie Fortlaan 17 in 2003 volgt 'Being in the middle', een overzichtstentoonstelling in De Brakke Grond, Amsterdam in 2004. Lawrence Malstaf werkt ondertussen regelmatig in Tromsö, Noorwegen en in 2003 bouwt hij er geruime tijd aanNevel, een monumentaal bewegend labyrint. Nevel werd gepresenteerd tijdens het Artefact Festival in het STUK te Leuven in TESLA te Berlijn in 2006. Net als Nevel is Compass (2005) opnieuw een project over architectuur en technologie en er volgen uitnodigingen van heel wat nieuwe media organisaties in België, Nederland en Duitsland. Ook de performance/installatie Tollen (2006, coproductie Artefact/STUK, Leuven) en de installatieBoreas (2007, productie LOD, Gent in samenwerking met Karine Pontiès en Dominique Pauwels) liggen in dezelfde lijn.
Bij de installaties van Lawrence Malstaf is de ervaring 'being in the middle' van groot belang waarbij de bezoeker zelf concrete of abstracte situaties kan ervaren. Het zijn levende installaties die afhankelijk zijn van de bezoeker waarin "de ruimte de acteur is en het lichaam de medespeler". De bezoeker wordt een essentieel lichamelijk onderdeel van wat er gebeurt, en beleeft dit van binnenuit, in plaats van te denken of te interpreteren van buitenaf. Een voorbeeld van dit 'being in the middle' is de installatie Nemo Observatorium, die de centrale rol inneemt in deze gelijknamige expositie. De bezoekers nemen één voor één plaats in een fauteuil in een monumentale transparante cilinder. Na een druk op een knop ontstaat er een wervelstorm van polystyreen bolletjes. Zittend in de fauteuil heerst in het oog van de storm een complete kalmte. Spectaculair op het eerste gezicht en betoverend in de totaalervaring, Nemo Observatorium heeft het effect van een meditatiemachine. De bezoeker volgt de schijnbaar cyclische patronen en de verschillende lagen van 3D pixels waarbij watervalgeluiden de ervaring completeren. Een interessant gegeven in deze draaikolkervaring is voor Malstaf de overgave: "Het is een installatie die geen letterlijke boodschap draagt, het is veeleer een katalyserende context die bij de bezoeker ervaringen en herinneringen losweekt op een wijze verwant aan de maieutiek." De kunstenaar vergelijkt het zelf met het gevoel van immersie bij het bekijken van een film. "Waar David Lynch in 'Lost Highway' in slaagt, het manipuleren van ons intellect door onze ervaring, vind ik heel straf. Dat heeft te maken met onze geconditioneerde kijk op de dingen. Geschiedenis en wetenschap is iets dat ons op een dogmatische manier wordt aangeleerd, vanwege een enorme behoefte aan exactheid. Terwijl het opvallend is hoe onze ervaring onze herinneringen heel erg kleurt, hoe sensaties ons denken beïnvloeden."
Lawrence Malstaf is onlangs uitgeroepen tot de winnaar van Witteveen+Bos-prijs voor Kunst+Techniek 2008. De prijs werd dit jaar voor de zevende keer uitgereikt en ging voor het eerst naar een buitenlandse kunstenaar. De jury van de Kunst+Techniek prijs heeft Malstaf voorgedragen omdat hij in zijn werk op een zelden vertoonde, zeer persoonlijke manier de interactieve harmonie tussen mens en voorwerp tot uiting weet te brengen. Hij maakt daarbij gebruik van nieuwe technologie, die voelbaar aanwezig is maar zich niet opdringt. Malstaf verbindt de technologische wereld met een romantisch verlangen naar het intensiveren van onze beleving.
Openingstijden: vrijdag t/m zondag 13:00 – 18:00 uur
Toegang: gratis
Lawrence Malstaf bij Galerie Fortlaan 17
Geen opmerkingen:
Een reactie posten